[Nettime-nl] kabinetonline: 'Nota'

["Sanderijn Cels" <sanderijncels@hotmail.com>]

Kabinetonline: 'Nota'
Hieronder de samenvatting; de hele Nota is vanaf as maandag op 
www.kabinetonline.nl te krijgen (PDF file). De bijeenkomst is helaas niet 
online te volgen. Groet, Sanderijn Cels

Samenvatting Eerste Nota Virtuele Ordening
Blauwdruk voor een open samenleving

Kabinetonline
Het kabinetonline was een virtueel kabinet van jonge denkers. We hielden ons 
als 'online ministers' van najaar 2000 tot najaar 2001 als vrijwilligers 
bezig met vragen over de overheid en informatiesamenleving. Initiatiefnemer 
van het project was Infodrome, een instituut onder verantwoordelijkheid van 
staatssecretaris van OC&W Rick van der Ploeg. Onze opdracht was: frisse 
beleidsinitiatieven bedenken.

Visie Nota
De publieke ruimte is ruimte van iedereen. Tegenwoordig is die op een 
bijzondere manier gescheiden: in een fysiek en een virtueel gedeelte. In 
beide ruimtes bestaan voorzieningen die bepalend zijn voor maatschappelijke 
processen. In de fysieke ruimte zijn voorzieningen aanwezig zoals parken en 
wegen voor ontspanning en vervoer. In de virtuele ruimte bestaan 
ICT-voorzieningen zoals kabels voor internetaansluiting, zoekmachines voor 
het vinden van informatie op internet, sites met formulieren en software om 
die te downloaden.

Voor de fysieke publieke ruimte zijn er allerlei regels en 
bestemmingsplannen opgesteld die democratisch verantwoord zijn vastgesteld. 
Wat we doen, hoe we leven is daar immers afhankelijk van. De virtuele 
publieke ruimte is daarentegen grotendeels in handen van private partijen 
die de condities voor gebruikers vaststellen zonder dat daarbij het algemeen 
belang of democratische waarden worden afgewogen.

Het maatschappelijk middenveld organiseert zich steeds vaker met behulp van 
ICT en is dus steeds afhankelijker van de ICT-voorzieningen in de virtuele 
publieke ruimte. Wij vinden het daarom hoog tijd worden dat de overheid hier 
aandacht aan besteedt.

We hebben een voorstelling gemaakt van een publieke virtuele ruimte met 
ICT-voorzieningen die toegankelijk zijn voor iedereen. In de publieke ruimte 
moeten volgens ons voorzieningen beschikbaar zijn die mensen en organisaties 
goed in staat stellen om uit eigen beweging en op eigen wijze initiatieven 
te ontplooien. Iedereen kan daar naar eigen goeddunken mee aan de slag.

Deze voorzieningen zijn:
- basisinfrastructuur om data te verzenden en om websites en andere 
ICT-toepassingen te maken en te gebruiken (zoals gratis software)
- gedigitaliseerde informatie om te (her)gebruiken (zoals 
televisie-uitzendingen van de publieke omroepen)
- fondsen en expertise om ruimte te scheppen voor maatschappelijke projecten 
(zoals geld voor kleine projecten met een publiek belang)

In de publieke ruimte moeten ook voorzieningen bestaan die bestaande 
maatschappelijke processen ondersteunen. Dit zijn:
- openbare, kant en klare ICT-voorzieningen die maatschappelijk nut hebben 
(zoals bibliotheken en zoekmachines online)

Deze Eerste Nota Virtuele Ordening is bedoeld als blauwdruk voor de 
invulling van de publieke virtuele ruimte. We hebben er een naam aan 
verbonden: de open samenleving. Dit is een samenleving waarin de hierboven 
genoemde voorzieningen in de publieke ruimte beschikbaar zijn.

De overheid speelt een belangrijke rol in het tot stand brengen van deze 
open samenleving. We zijn ver genoeg met de informatiesamenleving om 
onderhand te beseffen dat die er onder invloed van vrije marktwerking niet 
komt. Daarom doen we een aantal praktische beleidsideeën aan de hand.

Belangrijke Punten (visie)

1. De overheid moet haar aandacht richten op zowel het fysieke als het 
virtuele deel van de publieke ruimte omdat in beide voorzieningen bestaan 
die bepalend zijn voor maatschappelijke processen (zoals bibliotheken off- 
en online). Wat offline geldt, moet hier ook online gelden.

2. Het maatschappelijk middenveld organiseert zich steeds vaker met behulp 
van ICT; de samenleving is afhankelijk van ICT-voorzieningen (voor onder 
andere zelforganisatie en het vinden van informatie). Die moeten 
toegankelijk en betaalbaar zijn voor iedereen.

3. Op dit moment veronderstelt de overheid dat marktpartijen en de 
gebruikers van ICT-voorzieningen er samen wel uitkomen, terwijl er talloze 
voorbeelden zijn waaruit blijkt dat dit niet het geval is. Voorzieningen 
zijn niet beschikbaar of duur, en de veiligheid en de continuďteit ervan 
worden door de wisselende marktpartijen niet gegarandeerd 
(breedbandverbindingen, software met gebruikslicenties).

4. De overheid moet een pro-actieve, samenhangende visie op ICT ontwikkelen 
en zich inzetten voor een minimum aanbod van ICT-voorzieningen in de 
publieke virtuele ruimte.

5. Deze voorzieningen bestaan uit hard- en software, informatie, fondsen, 
expertise en ruimte om maatschappelijke initiatieven te faciliteren en aan 
te moedigen – alles wat nodig is voor het middenveld om zelf aan de slag te 
kunnen gaan. (‘empowerment’)

6. Daarnaast moet de overheid deskundig toezicht houden op de totstandkoming 
van ICT-voorzieningen waarvan zij zelf opdrachtgever is: het belang van de 
gebruikers uit de samenleving moet al bij het ontwerpen van de voorzieningen 
worden meegewogen.

Belangrijke Punten (deel van de plannen)

1. De overheid moet zorgen voor een nieuwe constructie voor het beheren van 
persoonsgegevens. Dit moet niet gebeuren door middel van een digitale kluis. 
Iedere burger moet een eigen unieke sleutel (digitaal paspoort) krijgen 
waarmee hij zijn gegevens kan ontsluiten. Deze gegevens zijn in 
verschillende databases opgeslagen zodat er niet snel onwenselijke 
koppelingen kunnen worden gemaakt. Burgers kunnen zelf bepalen aan wie ze 
wat prijsgeven (medische gegevens voor de dokter, consumentengegevens voor 
de winkel online, enzovoort).

2. De overheid moet alle informatie die zij zelf heeft geproduceerd of 
waarvan zij opdrachtgever is, ontsluiten voor hergebruik. Dit geldt ook voor 
de televisie-uitzendingen van de publieke omroepen – die zijn immers met 
gemeenschapsgeld gefinancierd.

3. De overheid moet leveranciers van producten verplichten informatie te 
geven op de verpakking van het product over de manier waarop dit tot stand 
is gekomen (bijvoorbeeld over voedsel en energie). Dat kan eenvoudig met 
behulp van ICT. Dit stimuleert bewust koopgedrag.

4. De overheid moet zorgen voor een fonds voor het ontwikkelen van software 
voor maatschappelijke (sociale, culturele) doeleinden. Deze software wordt 
door een centrale mediatheek voor iedereen gratis beschikbaar gesteld. (Een 
deel van het aanbod gaat via een ‘open source’ systeem).

5. De overheid moet een deel van het budget voor ontwikkelingssamenwerking 
besteden in eigen land. Ze moet een marktplaats op internet financieren waar 
informatie en kennis uit Nederland (zoals over gezondheidszorg, technologie, 
wetgeving) toegankelijk wordt gemaakt voor burgers, organisaties, bedrijven 
en overheden in ontwikkelingslanden. Bovendien moet de overheid investeren 
in toegang tot internet in deze landen, zodat men daar de marktplaats op 
internet kan gebruiken.


_________________________________________________________________
Get your FREE download of MSN Explorer at http://explorer.msn.com/intl.asp

______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).