[Nettime-nl] Ad Melkert: Goed of slecht?

["Leon Kuunders" <leon@netsecure.nl>]

In het Algemeen Dagblad van vandaag [ref0] een bericht van Ad Melkert: "Een
van de belangrijkste thema's voor de PvdA is veiligheid. Melkert vindt dat
de `theologie van de privacy' moet wijken voor praktische oplossingen. De
PvdA wil problemen eerst aanpakken; later blijkt wel of de maatregelen
juridisch door de beugel kunnen."

Mag ik daar even iets over zeggen?
----
Voor de mensen onder ons:

Theologie betekent zoiets als de wetenschap over God, het goddelijke en de
godsdienst, die steunt op gegevens van de openbaring.

Privacy is een niet zo eenvoudig te omschrijven begrip. Het valt eigenlijk
uiteen in relationele privacy en informationele privacy. De eerste heeft
betrekking op de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer
(Registratiekamer [ref1]: "Het recht op eerbiediging van de persoonlijke
levenssfeer (recht op privacy) is zowel in de Nederlandse grondwet als in
internationale verdragen erkend. Artikel 10 Grondwet bevat de algemene
regeling inzake de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer, terwijl in
de volgende artikelen bepaalde aspecten nader worden uitgewerkt: het recht
op lichamelijke integriteit (artikel 11), het huisrecht (artikel 12) en het
brief-, telefoon- en telegraafgeheim (artikel 13)"). Informationele privacy
laat zich omschrijven [ref2] als "de mogelijkheid van individuen, groepen of
instellingen om te bepalen wanneer, hoe en in welke mate informatie over hen
wordt geopenbaard."

###

Het recht op privacy is niet altijd een recht, dat moge duidelijk zijn. Het
algemeen belang gaat boven het recht op privacy van het individu. Het feit
dat het (valselijk) door de rechtelijke macht in 1996 nog werd aangegrepen
om te verhullen wat voor nevenfuncties rechters er op nahielden is
genoegzaam bekend (Mogelijke partijdigheid, afhankelijkheid,
belangenverstrengeling,klassenjustitie en corruptie ook bij de Hoge Raad der
Nederlanden [ref3]: "Wij hebben de indruk dat die integriteit onder druk
staat als gevolg van belangenverstrengeling door onder meer nevenfuncties,
maar bovendien en vooral wordt uitgehold door het instituut van de
Rechter-plaatsvervanger, een in deze omvang voor Nederland uniek
verschijnsel").

Melkert neemt een unieke plaats in in Nederland. Ad Melkert weigerde in 2001
om voor de EG commissie te verschijnen alwaar hij zou worden ondervraagd
over de werkwijze van de nederlandse geheime diensten, Groen Links [ref4]:
"Maar Melkert weigerde naar Brussel af te reizen. Hij stelde dat hij zich
niet in het openbaar kan uitlaten over zaken die besproken worden in de
geheime kamercommissie die toezicht houdt op de diensten." Zoals Scott
McNealy al zei: "You have zero privacy anyway, get over it". Ad Melkert kan
het weten, maar zegt het niet!

Zijn privacy-denkbeeld is al oud. In April 2001 wordt er tijdens een debat
[ref5] met De Hoop Scheffer en De Graaf en Rosenmöller door Melkert al
gezegd: "Hoe dan ook, de overheid moet ICT gaan inzetten voor het beter
vervullen van haar informatiefunctie. En dat houdt ook in dat er een nieuwe
balans met de privacywetgeving moet worden gezocht." En misschien heeft Ad
Melkert wel gelijk. Net zoals Pim Fortuyn artikel 1 uit de grondwet ter
discussie stelt, zo stelt Ad Melkert artikel 10, 11, 12 en 13 ter discussie.

###

De vraag is gerechtvaardigd of Ad Melkert zich niet vergist.

Met de theologie van de privacy lijkt Ad Melkert te verwijzen naar de
goddelijke, alwetende, macht die de overheid heeft over haar burgers. Deze
macht ligt niet zozeer besloten in het feit dat de overheid haar burgers
afluisterd en stuurt (zoals een Big Brother), maar meer in de hoeveelheid
informatie die de overheid over haar burgers verzameld door de enorme
hoeveelheid databanken waarover het beschikt. Het gevaar schuilt dan dus ook
in het feit dat de overheid beslissingen neemt gebaseerd op al deze
verzamelde informatie, zonder aandacht voor het individu, zonder aandacht
voor de persoon die achter deze informatie aanwezig is. Zonder aandacht voor
de omstandigheden waarin deze informatie beschikbaar is gekomen. Het
bureaucratische zwaard van Damocles hangt boven ons hoofd ("No," said the
man at the window, flinging the book down on the table and getting up. "You
can't go out, you are arrested." "So it seems," said K. "But what for?" he
added. "We are not authorized to tell you that. Go to your room and wait
there. Proceedings have been instituted against you, and you will be
informed of everything in due course. I am exceeding my instructions in
speaking freely to you like this"; zie "The Trial" van Kafka [ref6]).

De nieuwe balans die door de PvdA wordt nagestreefd met betrekking tot de
privacywetgeving zal onvermijdelijk leiden tot een uitholling van het begrip
informationele privacy en daardoor uiteindelijk de relationele privacy. Dat
is slecht. Punt.

Maar misschien, heel misschien, heeft de theologische benadering van het
begrip privacy voor Ad Melkert wel alles te maken met de openbaring.
Misschien, heel misschien, bedoelt hij wel dat er een openbaar debat moet
komen waarin de problematiek van de privacy als godsdienst wordt besproken.
Of dat de openbaarheid van bestuur in Nederland nieuwe impulsen nodig heeft.

Ik denk het echter niet.

-Leon.

refs:
ref0 Algemeen Dagblad
http://www.ad.nl/artikelen/Nieuws/1013667114667.html

ref1 Registratiekamer
http://www.registratiekamer.nl/bis/content-1-1-1-1-1-1.html#840

ref2 Privacy vs Auteursrecht
http://www.ivir.nl/publicaties/overig/alberdingk_thijm/ITeR-privacy-v-auteur
srecht.pdf

ref3 Stichting Sociale Databank Nederland
http://www.sdnl.nl/irm.htm

ref4 Groen Links
http://www.groenlinks.nl/partij/europa/artikelen/echelon.html

ref5 Infodrome
http://www.infodrome.nl/congres/verslagfeiten/fractievz.html

ref6 Kafka
http://emananiatta.topcities.com/library/kafka/trial.zip

______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).